Jeszcze rano nie miałam pojęcia, że wieczorem zasiądę z takim pomysłem na artykuł. A to wszystko przez Andrzeja Stasiuka i jego książkę „Jak zostałem pisarzem?”. Autor opisuje w niej swoją drogę, która doprowadziła go zawodu. Opowiada o swoich latach młodzieńczych w okresie PRL-U, strojach, muzyce, ideach, ukochanych miejscach. Może i to nie były moje czasy, ale natchnęły mnie myślą: „A może i ja opisze swoje?” Takim, więc sposobem siedzę przed ekranem komputera i spisuję największe hity lat 90tych.
Donaldyzacja
W czasach dzieciństwa miała kompletnie inny wydźwięk niż dzisiaj, bynajmniej nie polityczny. Dziś, ma przedrostek ‘Mc’ i ściąga wszystkie dzieci z okolicy. Fakt, w latach 90tych powstała już sieć ich ‘restauracji’, ale nie znaczyło to, że wszyscy wybierali się tam na obiad. Wtedy Donaldyzacja znaczyła kompletnie coś innego a mianowicie zasypanie sklepów małymi, pysznymi gumami do żucia z wizerunkiem Disney’owskiego Kaczora Donalda na papierku. Później gumy Turbo. Chyba każdy z nas pamięta to kolekcjonerskie zacięcie, które towarzyszyło zbieraniu papierowych wizerunków samochodów.
Kwestia smaku
Dla mnie jednym z największych smaków dzieciństwa są małe, mleczne gwiazdki MilkyWay, które teraz (podobno!) można zdobyć głównie w Niemczech. Pakowane po kilka sztuk w małe torebeczki i dość drogie jeśli chodzi o kieszenie bardzo młodego człowieka. Andruty za to, to hit szkolnych sklepików. To lekki wafelek w formie dużego opłatka. Pyszny jako przekąska i w dodatku bardzo tani. Smakował chyba wszystkim. Nigdy nie słyszałam, by ktoś narzekał. To prawie tak, jak z oranżadą w proszku. Kto by ją zalewał? Każde dziecko wiedziało, że najsmaczniejsza jest zjedzona ‘palcem’ prosto z torebki. To prawie jak z Vibovit’em. Najlepszy na ’sucho’. A oranżady w zwrotnych butelkach? Każda po ok. 50gr, chłodna, idealna na letnie upały. Nie zapominajmy również o chrupkach marki Star Foods. Kilka smaków: orzechowy, serowy, pizza, tomato i wszyscy zajadali się na potęgę. Kto by w młodzieńczym wieku przejmował się cellulitem i otyłością? Nikt. A więc chrupki stały się często alternatywą szkolnego, drugiego śniadania. Kanapka lądowała do kąta.
Gusta muzyczne
Kasety magnetofonowe to hit lat 90-tych. Każdy miał jakieś. Zazwyczaj w dużych ilościach. Dla nastolatków była to epoka wszelakich bandów: boysbandów, girlsbandów i jedynego w historii muzyki popularnej wsiurbandu, czyli The Kelly Family. Starsi zaczęli nabywać albumy The Smashing Pumpkins, Nirvany i składanki The Doors, przy których w nocy przez okno paliło się pierwsze papierosy. Młodsze rodzeństwo słuchało „Smerfne hity” czyli przeróbki znanych utworów śpiewanych przez małe, niebieskie, stworki. A Just 5? Boysband złożony z 5 mężczyzn (niezbyt dorosłych) śpiewających rzewne piosenki o miłości. Chyba wszystkie dziewczyny się w nich kochały. To prawie tak jak chłopaki wodzili oczami za Spice Girls.
Gadżety
No tak, każde lata mają w sobie coś charakterystycznego. W tym przypadku masowym zainteresowaniem cieszyły się konsole Nintendo czy Pegasusy. Rodzice czas spędzony przy konsoli, wydzielali jak słodycze. Jednak magia ekranu nie wpływała na nas tak jak dzisiaj. Wtedy ciężko było wyciągnąć dziecko z dworu a nie na dwór. Każde z nas, do późnych godzin wieczornych, potrafiło bawić się na trzepaku, grać w nogę czy łazić po drzewach. Kultowym zapachem okazał się męski Old Spice. Chyba każdy z nas widział kiedyś u siebie na półce w łazience tą charakterystyczną, czerwoną buteleczkę z wizerunkiem statku z masztem. Zapachu nie zapomnę do końca życia.
Telewizja
Pamiętacie jeszcze Power Rangers? Nie wspomnę nawet, ile serii wyszło o tej grupce młodocianych wojowników, którzy ratowali miasto. Prawie jak Dragon Ball. Japońska bajka, która jak tylko pojawiała się na kanale RTL7 sprawiała, że dzieci znikały z dworów. Identycznie działał Kapitan Cubasa. Czy ktoś jeszcze pamięta młodzieżowe seriale o zabarwieniu horrorystycznym takie jak ‘Gęsia skórka’ lub ‘Czy boisz się ciemności’? Ja niektóre historie pamiętam do dziś.
Tak właśnie wyglądało moje dzieciństwo. Smak lat 90-tych znam z autopsji. Wspominam je z rozrzewnieniem, ale i z uśmiechem na ustach. Nic mi wtedy nie brakowało. Dlatego nazywam je słodkie. Gdyby tylko istniała taka możliwość chętnie wróciłabym do tamtych lat, znajomości, do lat, w których wszystko było takie proste i beztroskie. Na koniec mam tylko jeszcze jedno pytanie: Pamiętacie to wszystko?
Justyna Dopieralska
O autorze
Doskonale wszystko pamietam. Gumy Turbo, ale te z początku lat 90, wafelki Kukuruku, oranżady w woreczkach, gumy do żucia sprowadzane z zachodu (np. Alf, Cindy i podobne, wszystkie o takim samym smaku, ale każda miała w środku obrazek-naklejkę). Z gum pamiętam jeszcze takie gdzie jako obrazki były pieniądze (oczywiście nieprawdziwe) z różnych krajów świata, gumy Lazer (lub podobnie) gdzie był konkurs, a do wygrania m. in. Atari. Z przekąsek pamiętam prażynki, pierwsze chrupki Starfoods, Bobofrut do picia. No i oczywiście komputer Amiga i gry na nim. W niedzielę zawsze na wieczorynkę puszczano filmy Disneya, a przed nią reklamy GiJoe, szampon Jonson&Jonson, który nie szczypał w oczy i pieluszki Pampers. I jeszcze w soboty o 14 leciał odcinek Kaczych opowieści Disneya. Aaaa i jeszcze pamiętam, że w poniedziałki nie było jednego kanału w tv do godziny 13. Mniej więcej ok 94 roku były gumy Indiana Jones sprzedawane z takim małym balonikiem, do którego lało się wodę i rzucało w kogoś :), gumy Dynastia z albumem do wyklejania naklejkami, polska podróba MilkyWay – Skymilk (nie pamiętam), Pegasus, oranżady w butelkach pite „na miejscu”, Jaki to był szał kiedy udało się „złapać” nowy kanał tv – Polsat, pamiętam, że pierwszym serialem jaki obejrzałem na Polsacie był Robocop. Teleturniej 5 razy 5, Śmiechu Warte, Szalone Liczby to królowało w połowie lat 90. We wtorki telewizja edukacyjna, a w niej program Kuchnia. Ojciec prać, serce jak dzwon to pamiętne hasła z reklam. Jako bajki pamiętam stworka o imieniu Widget i całą masę bajek, które leciały na tv regionalnej. W tv po Teleexpresie zawsze było Tata, a Marcin powiedział. No i potem znów wróciły gumy Turbo jako Classic, Sport i Super (ale to już nie było to), w tv pojawił się McGyver, Cobra, Żar tropików, Drużyna A czy Nieustraszony (może i było wcześniej, ale pamiętam to właśnie z tego okresu). A pamiętacie jakim szałem były lody Snickers i Mars? A jakie drogie były. Disco Relax w niedziele, konkurs Pepsi z kodami pod nakrętką, paszport Polsatu, Idź na całość oraz Z archiwum X, które leciało zawsze w czwartek. W 97r wielka powódź i relacje z sytuacji prawie cały czas w tv, czasopismo dla dzieci Kaczor Donald, komiks Gigant i piwo EB, zawsze mogłem spróbować pianki. Były takie…. tazosy (z gum Dunkin) którymi się grało w szkole na korytarzach. Ooo i w chipsach Lays też były tazosy z gwiezdnych wojen, które się kiedyś zbierało. Z końcówki lat 90 nie wiele pamiętam, być może nie wydarzyło się nic takiego co było by godne uwagi.